Jak prawidłowo dopasować siodło do grzbietu konia?
W dzisiejszych czasach konie są eksploatowane na różnych płaszczyznach, jednak głównie użytkujemy je do jazdy wierzchem.
Najważniejszą częścią rzędu jeździeckiego jest dobrze dopasowane siodło. Warto jest posiadać chociażby podstawową wiedzę na temat dopasowania siodła do końskiego grzbietu, by móc stwierdzić czy siodło leży dobrze i nie powoduje dyskomfortu lub jest niewygodne dla konia z powodu niedopasowania.
Jakie są skutki złego dopasowania siodła?
- ból pleców
- spięcie szyi
- spięcie zadu
- kulawizna
- nierównomierny rozwój masy mięśniowej
- niedokraczający zad
- narowistość
- nieposłuszeństwo
Zanim kupisz siodło, to musisz zwrócić uwagę na kilka rzeczy, które sprawią, że siodło będzie idealnie dopasowane zarówno do Ciebie jak i Twojego wierzchowca.
Co powinieneś zrobić przed zakupem?
KROK 1 – Wybór profilu siodła
W zależności od trenowanej dyscypliny i użytkowania wierzchowca, powinieneś wybrać siodło, które spełni wszystkie Twoje wymagania.
Jeżeli kierujesz swoje upodobania w stronę skoków przez przeszkody i jest to dyscyplina, której chcesz poświęcić swój jeździecki rozwój, to dobrym wyborem będzie siodło skokowe. Siodła skokowe skonstruowane są tak, by jak najlepiej kontrolować pozycję jeźdźca w skoku przy jednoczesnym zapewnieniu pełnej swobody ruchów. Siodła skokowe mają krótszą i wysuniętą nieco w przód tybinkę oraz niski tylny łęk, który sprawia wrażenie niemalże płaskiego siedziska.
Równie popularną dyscypliną jeździecką jest ujeżdżenie. Siodła ujeżdżeniowe charakteryzują się głębokim siedziskiem, wysokim tylnym łękiem oraz długą tybinką ze stosunkowo dużym klockiem kolanowym. Wszystko po to, by maksymalnie wspomóc dosiad jeźdźca podczas wykonywania elementów ujeżdżeniowych.
Dosiad ujeżdżeniowy jest głęboki, a nogi muszą być długie, dlatego konstrukcja tybinki siodła ujeżdżeniowego jest wyraźnie wydłużona w porównaniu do innych siodeł.
Jeżeli stawiasz na wszechstronny rozwój i wraz ze swoim koniem pragniesz pokonywać niewielkie przeszkody, wykonywać podstawowe elementy ujeżdżeniowe i cieszyć się wyjazdami w teren, to warto jest zastanowić się nad wyborem siodła wszechstronnego. Jest ono skonstruowane tak, by nie krępować ruchów w jeździe ujeżdżeniowej oraz zapewniać optymalne wsparcie podczas skoków czy wyjazdu w teren.
KROK 2 – wybór rozmiaru siedziska
Jeżeli wiesz już, jaki profil siodła wybierasz, to kolejnym etapem jest dobranie odpowiedniego rozmiaru siedziska pod swój wzrost i wagę. Siedzisko nie może być zbyt ciasne, ponieważ nasze ciało nie ułoży się odpowiednio w siodle, a w przypadku zbyt dużego siedziska siodło nie zapewni odpowiedniego wsparcia i stabilności dosiadu.
Zajrzyj do tabel poniżej, by sprawdzić odpowiadający Twojej budowie ciała rozmiar siedziska:
KROK 3 – wybór rozstawu łęku
W zależności od budowy grzbietu oraz kłębu konia, powinniśmy wybrać rozstaw łęku, by siodło nie uwierało wierzchowca podczas jazdy. Siodło nie może być zbyt ciasne, jednak panele siodła powinny równo przylegać do pleców konia i wpasować się w ich krzywiznę.
Przyjętą zasadą doboru rozstawu łęku jest wybór rozstawu 32 dla koni wąskich, o mocno zaznaczonym i wystającym kłębie. Dla koni o standardowej budowie z lekko zaznaczonym kłębem wybieramy łęk 33 lub 34, a dla koni grubszych, bez zaznaczonego kłębu dobieramy szerokie siodła z rozstawem łęku od 35 do 37.
Podane wartości są orientacyjne, należy pamiętać, że producenci podają rozstaw łęku w różnych wariantach, np. 32 według Prestige Italia to 29 według Stubbena.
Pamiętaj, że siodło najlepiej dobierze wykwalifikowany saddle fitter, który wie na jakie właściwości zwrócić uwagę, by Tobie oraz twojemu koniowi siodło idealnie pasowało.
Nigdy nie wsiadaj na konie w źle dopasowanym sprzęcie! Źle dopasowane siodło może prowadzić do bolesności na grzbiecie konia lub do poważnych schorzeń! Jeżeli nie masz pewności, czy siodło w którym jeździsz jest odpowiednio dopasowane – zasięgnij porady saddle fittera lub osoby wykwalifikowanej.
Jakie siodło wybrać w zależności od budowy grzbietu konia?
Należy zwrócić uwagę na kłąb i zad konia oraz ich wzajemne położenie względem siebie. Wyróżniamy 4 podstawowe sylwetki konia podczas dopasowywania siodła:
- Koń z zapadniętym grzbietem
- Koń z przerośniętym zadem
- Koń o standardowej budowie
- Koń o obniżonym zadzie
Koń z zapadniętym grzbietem
Konie z niską linią grzbietu powinny mieć siodło dobrze dopasowane, najlepiej z wypełnieniem wełnianym oraz z systemem wolnej łopatki, który zapewni im większą swobodę ruchów. Obniżenie pleców zazwyczaj występuje u koni starszych, mocno eksploatowanych czy po przebytych chorobach, zatem zanim wsiądziesz na takiego konia, to upewnij się, że końskie plecy nie są obolałe, a siodło nie powoduje dyskomfortu.
Koń z przerośniętym zadem
Poprzez budowę, w której szczyt końskiego zadu jest o wiele wyżej niż poziom kłębu, siedzisko (a tym samym jeździec) jest pochylone w przód i nie pozostaje w równowadze. Takie siodło należy skorygować dodatkowym wypełnieniem na przednich panelach siodła.
Koń o standardowej budowie
Jest to najbardziej pożądana budowa końskiego grzbietu. Kłąb oraz szczyt zadu leżą na tej samej linii, dzięki czemu siodło rozkłada się równomiernie. Panele powinny równo przylegać, a siedzisko pozostać w równowadze bez zbędnych korekcji.
Koń z obniżonym zadem
Ta budowa konia powoduje przechylanie się siedziska (oraz jeźdźca wraz z środkiem ciężkości) w tył, przez co koń z takim typem grzbietu potrzebuje dodatkowej korekcji i wypełnienia tylnych paneli, by przywrócić siedzisko do równowagi.
KROK 4 – Jazda próbna
Gdy już dopasujesz siodło do swoich preferencji i grzbietu konia, to koniecznie wsiądź na jazdę próbną, by określić czy koń nie jest pod tym siodłem spięty i ma pełen zakres ruchów. Najlepiej jest zabrać ze sobą osobę, która z boku spojrzy na konia i oceni, czy koń pracuje pod danym siodłem poprawnie.
